Ölüme yakın deneyimler tıbbi anlamda kalbi durup daha sonra tekrar hayata dönen insanların geçirdiği tecrübelere verilen isimdir. İnsanoğlunun “ölümden sonraki hayat” konusuna karşı duyduğu merak sebebiyle ilgi çekici hale gelmiştir.
Ölüme yakın bir deneyim, mistik unsurlar içeren derin bir psikolojik olaydır. Genellikle ölüme yakın insanlarda veya yoğun fiziksel ya da duygusal acı durumlarında görülür, ancak kalp krizlerinden veya travmatik beyin yaralanmalarından sonra, hatta meditasyon ve senkop (kan basıncındaki düşmeye bağlı bilinç kaybı) sırasında da yaşanabilir.
Bu deneyimler şaşırtıcı derecede yaygındır, ölüme yaklaşan kişilerin üçte biri bu durumu deneyimlediğini belirtmiştir.
İnsanların belirttiği ortak özellikler hoşnutluk, bedenden ruhani ayrılma (beden dışı deneyimler gibi), uzun karanlık bir tünel boyunca hızlı hareket etme ve ardından parlak bir ışığa girme hissidir.
Ölümün hafif dokunuşuna maruz kalmış olan bu insanlar, “diğer tarafta” uzun bir tünelin sonundaki parlak beyaz bir ışık gibi veya kaybedilmiş akrabalarla ya da çok sevilmiş evcil hayvanlarla yeniden bir araya gelmeleri gibi yaşamı değiştiren olayları gördüklerini söylerler. Bu deneyimlerin görünüşteki mucizevi doğasına rağmen, uzmanlar bunun neden meydana geldiğini ve gerçekten neler olduğunu bilimin açıklayabileceğini söylüyor.
Kültür ve yaş, insanların sahip olduğu ölüme yakın deneyimlerin şeklini etkileyebilir. Örneğin, birçok Hintli ölülerin kralı Hindu Yamraj ile tanıştığını bildirirken, Amerikalılar sık sık İsa ile tanıştıklarını iddia eder. Çocuklar genellikle “ışıkta” arkadaşlarıyla ve öğretmenleriyle karşılaştıklarını anlatır.
Anlatılan ölüme yakın deneyimlerin çoğu olumludur ve hatta ölüm kaygısını azaltmada, hayatı kabullenmede ve iyi oluş durumunu arttırmada bile yardımcı olabilir. Bununla birlikte, bazı ölüme yakın deneyimler olumsuzdur ve kontrol eksikliği, yokluğun farkındalığı, cehennemi simgeler veya daha yüksek bir varlıktan algılanan yargılama gibi duyguları içerir.
Ölüme yakın deneyimler (ÖYD ya da NDE – Near Death Experience) tıbbi anlamda kalbi durup daha sonra tekrar hayata dönen insanların geçirdiği tecrübelere verilen isimdir.
Ölüme yakın deneyimler, özellikle insanoğlunun “ölümden sonraki hayat” konusuna karşı duyduğu merak sebebiyle ilgi çekici olaylar olmuştur. Gerçek deneyimlerle spekülasyon ve şehir efsaneleri çoğu yerde birbirine karışmış olmakla beraber, gelişen tıp ve teknolojinin de yardımı ile konu üzerinde bilimsel araştırmalar da yapılmaktadır. Dr. Raymond Moody ve Dr. Kenneth Ring, ölüme yakın deneyimler alanında çalışmış önemli isimler olarak görülür. Ayrıca International Association for Near-Death Studies (IANDS, Uluslararası yakın ölüm çalışmaları topluluğu) isimli bir örgüt, bu deneyimi yaşamış insanları bir araya getirmek ve bilimsel araştırmaları destekleyici güvenilir bilgiler bulmak için gerçekleşmiş olaylar üzerinde araştırmalar yapmaktadır.
BAZI BİLİNEN DENEYİMLER
17 Eylül 1975’te Dannion Brinkley’in yaşadığı deneyim meşhurdur. Kendisi telefonla konuşurken, düşen bir şimşeğin telefon kablosundan geçerek kulağından tüm bedenine ve sonra ayağına kadar inmesi sırasında kalbi durmuştur. Kalbi durduktan sonra hastaneye kaldırılan Brinkley kurtarılamamış ve morga kaldırılmıştır. Morgda bir anda hayata dönen Brinkley klinik olarak tam 28 dakika ölü kalmıştır.
Dannion, Saved by the Light (“Işık tarafından Kurtarıldı”) isimli kitabında kendisi yaşadığı deneyimi anlatmış, Hollywood tarafından yaşadığı deneyim Saved by the Light ismiyle sinemaya uyarlanmıştır. Kendisi birçok yerde konferanslar düzenlemekte ve insanlara ölümün bir son olmadığını ve ölümden korkulmaması gerektiğini anlatmaktadır.
20 Mayıs 2009’da Batman’da 54 yaşındaki Hasan Altun’un kalbi hastanede 25 dakika süreyle durdu. Doktorların bildirmesiyle hastanedeki yakınları gözyaşlarını tutamadı. Aradan geçen 25 dakika içinde takılan geçici pille Altun yeniden yaşama döndürüldü. Doktor Tuncer Toklu, “Hastanın tıkalı damarı için anjiyo yaptıktan sonra, birden cihazın şeridi düz oldu. Şoklarda kendine gelmeyince, kalbine geçici pil takarak çalıştırıldı. Tüm doktorlarımız seferber olmuştu. Hasta yakınlarına öldü haberini verdikten sonra mucize bir şekilde hasta nefes alıp-vermeye başladı” dedi. Hastanede 25 dakika kadar kalbi durduktan sonra yeniden yaşama dönen Hasan Altun, hiçbir şey hatırlamadığını söyledi. Altun, kendisine müdahale edildiği ana kadar bilincinin açık olduğunu, daha sonrasını ise hatırlamadığını belirtti. Kendine gelir gelmez başındaki doktordan sigara istediğini söyleyen Altun, “Kendimden geçtikten sonrasını hatırlamıyorum. Kendime geldiğimde başımda bekleyen doktordan sigara istedim. Doktor kızdı ve bir daha kesinlikle sigara içmemem gerektiğini söyledi. Doktorun önerisini uygulayıp, bundan sonra sigara içmeyeceğim” dedi.
Elizabeth Taylor geçirdiği bir ameliyat sırasında tıbbi anlamda 5 dakika ölü kalmıştır. CNN’de yayınlanan Larry King Live isimli programda kendisi yaşadıklarını şöyle anlatmıştır:
“Michael HYPERLINK “https://tr.wikipedia.org/wiki/Michael_Todd” HYPERLINK “https://tr.wikipedia.org/wiki/Michael_Todd” HYPERLINK “https://tr.wikipedia.org/wiki/Michael_Todd”Todd’un (uçak kazasında kaybettiği 3. eşi) ruhuyla karşılaştım. Ben de onunla burada kalmak istediğimi söyledim, fakat o bana dünyaya geri dönmem gerektiğini ve daha vaktimin gelmediğini söyledi. Onun aşkı ve sevgisi beni tekrar yaşama döndürdü.
“Paranormal ya da değil, ölüme yakın deneyimler son derece önemlidir. Bazı insanlara anlam, umut ve amaç verirken; başka insanlara ölümden sonra hayatta kalmanın minnettarlığını sağlarlar.
Hilal ÖZDEMİR
