ABD ve Finlandiya’daki bilim insanları, ağız yoluyla bulaşan virüslere karşı çığır açabilecek bir çalışmaya imza attı. Araştırmalar, özel olarak geliştirilen bir çiğneme sakızının herpes ve grip virüslerini “yakalayarak” etkisiz hale getirebildiğini ortaya koydu.

Dünya genelinde milyarlarca insanı etkileyen herpes simpleks virüsleri (HSV-1 ve HSV-2), ağızda uçuklara neden olurken, halen yayılmasını durdurabilecek etkili bir yöntem geliştirilebilmiş değil. Ancak bu yeni sakız, bulaşmayı önlemede önemli bir alternatif sunabilir.

Sakızın sırrı, “Lablab purpureus” isimli bir bitkinin tohumlarından elde edilen lablab fasulyesi tozunda saklı. Bu bitki, FRIL adı verilen doğal bir virüs yakalayıcı protein içeriyor. Klinik kaliteye sahip sakızın çiğnenmesiyle, bu proteinin büyük kısmı tükürüğe karışıyor ve virüsleri etkisiz hale getiriyor.

DENEY SONUÇLARI DİKKAT ÇEKİCİ

Yapay tükürük örneklerinde yapılan testlerde, grip virüslerinin (H1N1 ve H3N2) %95’inden fazlası, HSV-1 virüsünün %75’i ve HSV-2 virüsünün %94’ü etkisiz hale geldi. Araştırmacılar, FRIL proteininin virüslerin hücrelere bulaşmasını engelleyerek virüs yükünü ve bulaşma riskini azaltabileceğini belirtiyor.

Bu gelişme, daha önce COVID-19 virüsünü %95 oranında etkisiz hale getirdiği gösterilen benzer sakızlara dair araştırmaların da devamı niteliğinde. FRIL proteininin ayrıca H5N1 ve H7N9 gibi kuş gribi virüslerine karşı da etkili olduğu biliniyor.

ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA), lablab fasulyesi tozunu düşük dozlarda insan tüketimi için güvenli ve toksik olmayan bir madde olarak sınıflandırıyor. Ancak antiviral etkisinin kesinleşmesi için klinik deneylerin tamamlanması bekleniyor.

Herpes aşı çalışmalarının yavaş ilerlediği bir dönemde gelen bu gelişme, virüslerle mücadelede yeni bir dönemin habercisi olabilir.

Fatma TECİRLİ