Suriye’nin en eski kent merkezlerinden biri olan Umm-el Marra’daki antik mezarlarda yapılan kazı çalışmaları, insanlık tarihinin bilinen en eski alfabesinin keşfedilmesine yol açtı. Science Daily dergisinde yer alan habere göre, bu keşif, arkeologların, M.Ö. 2400’lü yıllara tarihlenen yazıları incelemesi sonucu ortaya çıktı.
Johns Hopkins Üniversitesi’nden arkeoloji profesörü Glenn Schwartz’ın liderliğindeki araştırma ekibi, Erken Tunç Çağı’na ait mezarlarda altın ve gümüş takılar, iskelet kalıntıları, pişirme kapları, çömlek ve mızrak uçlarının yanı sıra, üzerinde yazılar bulunan dört adet kil silindiri buldu. Yapılan radyokarbon tarihleme ile bu yazıların M.Ö. 2400 yılına ait olduğu doğrulandı.
BİLİNEN ALFABELERDEN 500 YIL DAHA ESKİ
Schwartz, bu yazıların, bilinen diğer alfabe sistemlerinden yaklaşık 500 yıl daha eski olduğunu açıkladı. Keşif, alfabenin M.Ö. 1900 civarında Mısır’da ya da çevresinde icat edildiği yönündeki önceki anlayışları çürütüyor. Bu, yazının ve alfabenin kökenleriyle ilgili tarihsel bir dönüm noktası olarak görülüyor.
Bulunan silindirlerdeki yazılar, aynı zamanda mezardan çıkarılan nesnelerin nereden geldiği ya da kime ait olduğuna dair önemli ipuçları verebilir. Ancak Schwartz, yazıyı henüz çözebilecek bir aracın bulunmadığını belirterek, “Bu yazıları tercüme etmeden sadece spekülasyon yapabiliriz” dedi. Keşfin, antik toplumların iletişim ve yazı sistemlerine dair önemli bilgiler sunduğu vurgulanıyor.
Bu yeni keşif, mezarların kazıldığı bölgenin tarihini yeniden değerlendirme fırsatı sunarken, tarihin derinliklerinde yatan alfabe ve yazı sistemlerinin nasıl evrimleştiğini anlamamıza yardımcı olacak.
Fatma TECİRLİ
