Teksas’ta yapılan geniş kapsamlı bir araştırma, 50 yaş üzerindeki 411 binden fazla kişiyi kapsayan 57 farklı çalışmayı inceledi. Elde edilen sonuçlar, teknoloji kullanımının bilişsel gerilemeyi yavaşlattığını ortaya koydu. Farklı yöntemlerle yürütülen bu çalışmaların genelinde, teknoloji kullanan yaşlı bireylerde bilişsel bozulma riskinin %58 daha düşük olduğu belirlendi. Ayrıca bu kişilerde, yaşa bağlı zihinsel gerileme %26 ila %34 oranında daha yavaş ilerliyor.
Araştırma, doğrudan nedensellik ilişkisi kurmamakla birlikte, teknoloji kullanımı, eğitim durumu, meslek ve sosyoekonomik durum gibi etkenler kontrol edildiğinde bile bu olumlu etkinin sürdüğü görüldü. Bu bulgular, dijital teknolojilerin yaşlılıkta bilişsel sağlık üzerinde önemli bir rol oynayabileceğini gösteriyor.
BEYNİ UYARIYOR VE SOSYAL BAĞLANTILARI ARTIRIYOR
Texas Üniversitesi’nden nöropsikolog Jared Benge, teknoloji kullanımının yaşlı bireylerin bilişsel sağlığını korumada etkili bir araç olabileceğini belirtti. Yeni uygulamalar öğrenmek gibi zihni zorlayan eylemler, beyin aktivitesini artırarak, bilişsel fonksiyonları destekliyor. Ayrıca sosyal medya ve görüntülü arama uygulamaları, yaşlıların sosyal bağlantılarını sürdürmelerine yardımcı olarak, demans gelişimiyle yakından ilişkili yalnızlık duygusunu azaltıyor. Hatırlatıcı uygulamalar ise, ilaç takibi ve sağlık randevuları gibi günlük işlevleri düzenleyerek yaşlıların bağımsızlıklarını korumalarına olanak tanıyor.
UZMANLARDAN ÖNEMLİ UYARI: TEKNOLOJİYİ ÖĞRETİN
Araştırmaya katkı sağlayan uzmanlar, teknolojiyle ilişkisini kesmiş yaşlı bireylerin tutumlarını yeniden gözden geçirmeleri gerektiğini vurguladı. Scullin, “Anne ya da babanız teknolojiye mesafeliyse, belki bu yaklaşımı değiştirmenin zamanı gelmiştir.” diyerek, sabırlı bir şekilde akıllı telefon ya da tablet kullanımlarının öğretilebileceğini ifade etti.
Araştırmanın sonuçları, Nature Human Behaviour dergisinde yayımlandı. Bu bulgular, yaşlıların dijital dünyada daha fazla yer almasının hem zihinsel hem de sosyal sağlıkları üzerinde uzun vadeli olumlu etkiler yaratabileceğini gösteriyor.
Arife Salman
