Bilimsel araştırmalar, cinsiyetin belirlenmesinde kritik rol oynayan Y kromozomunun milyonlarca yıl boyunca büyük ölçüde küçüldüğünü ve atalarından miras aldığı genlerin yaklaşık yüzde 97’sini kaybettiğini ortaya koyuyor. Bazı uzmanlar bu evrimsel sürecin aynı hızla devam etmesi halinde, erkekliği tanımlayan Y kromozomunun gelecekte işlevsiz hale gelebileceğini öngörüyor.
Evrimsel biyolog Jenny Graves, Y kromozomunun tarih boyunca yoğun gen kayıplarına uğradığını belirterek, bu bozulma sürecinin sürmesi durumunda birkaç milyon yıl içinde kromozomun temel görevlerini yerine getiremeyecek duruma gelebileceğini ifade etti. Graves’e göre Y kromozomunun tek kopya halinde babadan oğula aktarılması, zararlı mutasyonların onarılmasını zorlaştırarak genetik çeşitliliği sınırlıyor.
Y KROMOZOMU GERÇEKTEN YOK OLACAK MI?
Öte yandan bazı araştırmalar, Y kromozomunun sanıldığı kadar savunmasız olmadığını gösteriyor. Kaliforniya Berkeley Üniversitesi’nde yapılan çalışmalar, kromozomun küçük yapısına rağmen temel işlevlerini koruma konusunda güçlü mekanizmalara sahip olduğunu ortaya koydu. Bilim insanlarına göre gen kaybı doğrusal bir şekilde devam eden bir süreç değil ve doğal savunma sistemleri Y kromozomunu tamamen yok olmaktan koruyor.
Uzmanlar, Y kromozomunun geçmişe kıyasla daha az gen taşıdığını kabul ederken, yakın gelecekte işlevini kaybedeceğine dair iddiaların düşük bir ihtimal olduğunu vurguluyor. Ancak kromozomun evrimsel geleceği, bilim dünyasında tartışılmayı sürdüren önemli başlıklardan biri olmayı sürdürüyor.
Özden KARAKAYA
