Tarihte Anadolu Selçuklu Devleti’ne başkentlik yapan Konya, jeopolitik özelliği itibariyle ulaşım yönünden önemli yere sahip olmuştur. Çin’den başlayıp Avrupa’da son bulan dünyaca ünlü İpek Yolu’nun önemli duraklarından biri olan Konya bu özelliğini günümüze kadar taşımıştır. Konya, Anadolu’nun ortasında bulunan İç Anadolu Bölgesi’nin güneyinde yer almaktadır. Ulaşım ve Lojistik daima Konya için önemli iki kavram olmuştur. Konya Ticaret Odası tarafından yayımlanan ve içerisinde Dünya, Türkiye ve Konya ekonomilerinin değerlendirilmesinin yer aldığı “Konya Ekonomi Raporu 2022” raporunda Konya’nın ulaşım verilerine de yer verildi.
4 BİN 304 KİLOMETRE İLE TÜRKİYE BİRİNCİSİ
Konya’nın ulaşılabilirliğini sağlayan en önemli etmen yapısı itibariyle coğrafi olarak düzlük bir yapıya sahip olmasıdır. Karayolları Genel Müdürlüğü verilerine göre devlet, il ve ilçe bakımından Konya 4 bin 304 kilometre yol ağıyla Türkiye iller sıralamasında açık ara 1. Sırada bulunmaktadır. Konya’nın ardından 3 bin 254 kilometre ile Sivas ikinci, 2 bin 432 kilometre ile Ankara üçüncü sırada yer almaktadır. Karayolları Genel Müdürlüğü’nün Konya sınırları içinde bin 410 kilometre devlet, bin 620 kilometre il yolu olmak üzere toplam 3 bin 030 kilometre asfalt yol ağı bulunmaktadır. Bu yol ağının üst yapı kaplamasının incelediğimizde bin 274 asfalt betonu, bin 756 kilometre sathi kaplama olarak hizmet vermekte.
DEMİRYOLU YOLCU TAŞIMACILIĞINDA 6. SIRADA
1898’den beri Konya’nın demiryolu bağlantısı faaldir ve il sınırları içerisinde 305 kilometre yüksek hızlı tren, 149 kilometre hızlı tren ve 316 kilometre konvansiyonel hat olmak üzere 770 kilometrelik demiryolu ağı mevcuttur. Demiryolu ulaşımında Konya’da, son 5 yıl içerisinde önemli gelişmeler kaydedildi. Ankara’nın Konya üzerinden Çukurova’ya oradan da Güney Anadolu’ya erişimi sağlamak amacıyla geliştirilen Ankara-Konya Yüksek Hızlı Tren Projesi 24 Ağustos 2011 tarihinde işletmeye açıldı. Ankara-Konya arasındaki seyahat süresi yaklaşık 1 saat 50 dakikadır. 24 Ağustos 2011 tarihinden itibaren 17 Milyon yolcu seyahat etti. 2022 yılında Konya-Ankara hattında 1 milyon 562 bin yolcu taşındı. Eskişehir-Konya Yüksek Hızlı Tren hattı 25 Mart 2013 tarihinde işletmeye başlanmış olup 17 Aralık 2014 itibariyle seferler İstanbul’a kadar uzatıldı. Bu tarihten sonra Konya-Eskişehir tren seferleri kaldırılıp Konya-Eskişehir arasındaki tren yolu ulaşımı Konya-İstanbul seferleri ile sağlanmaya başlandı. Konya-İstanbul arasındaki konvansiyonel trenlerle seyahat süresi 13 saat sürerken yüksek hızlı tren ile bu süre 4 saat 15 dakikaya düştü.
Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları (TCDD) Taşımacılık A.Ş’nin 2021 istatistik verilerine göre; Türkiye’de 3 milyon 295 bin 702 yolcu ile Ankara yolcu sayısı açısından, 6 milyon 474 bin 623 yük miktarı ile de Hatay ilk sıra gelmektedir. Konya ise yolcu sayısı açısından 1 milyon 441 bin 999 yolcu sayısıyla Türkiye sıralamasında 6. Sırada yer alırken yük miktarı açısından 2 milyon 172 bin 567 net ton miktarıyla Türkiye sıralamasında 8. Sırada yer aldı.
KONYA HAVAYOLU ULAŞIMINDA 19. SIRADA
Konya’nın havayolu ulaşımı 3. Ana Jet Üs Komutanlığı’na ait askeri havaalanına ilave edilen sivil tesislerle sağlanmaya başlandı. Bu tesis 2002 yılında hizmet vermeye başlamış 17 Nisan 2001 tarihinde de dış hatlar yolcu trafiğine açıldı. Konya Havalimanı, 2022 yılsonu istatistiklerine göre; Türkiye’deki açık havaalanı arasında, 798 bin 546 yolcu ile 19. Ve 7 bin 624 uçak trafiği ile 22. Sırada yer aldı. Ülkelere göre gelen ve giden yolcu sayılarına bakıldığında ilk sırada, toplamda 58 bin 966 yolcu sayısıyla Hollanda yer aldı. Hollanda’yı 32 bin 950 toplam yolcu sayısıyla Danimarka takip ederken 17 bin 692 toplam yolcu sayı ile İsveç üçüncü sırada gelmekte. Son olarak Konya Havalimanı’nda yolcu trafiği geçen yıla göre yüzde 21,1 artarken, uçak sefer sayısı da yüzde 18,6 artış gösterdi.
TESCİLLİ ARAÇ SAYISINDA KONYA 6. SIRADA
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Türkiye’de tescilli taşıt sayısı 2022 Aralık ayı sonu itibariyle 26 milyon 482 bin 847 olarak gerçekleşti. Tescilli araçların yüzde 3’ü Konya’da yer almaktadır. Konya’da 2022 yılsonu itibariyle 804 bin 798 trafiğe kayıtlı toplam taşıt bulunmaktadır. Tescilli araçlarda ilk üç sırada, üç büyük il (İstanbul, Ankara ve İzmir) yer alırken Konya 804 bin 798 tescilli araç sayısıyla Türkiye sıralamasında 6. Sırada yerini almaktadır. Konya’daki tescilli araçların dağılımına bakıldığında ilk sırada yüzde 49’luk payı ile otomobil, ikinci sırada yüzde 17’lik payıyla kamyonet ve yüzde 14’lük payıyla motosiklet yer almaktadır.
Konya il geneli ölümlü ve yaralanmalı kaza sayısında 7. Sırada yer alırken maddi hasarlı kaza sayısında 6. Sırada yer aldı. Fatih UĞURLU