Tuz, yüzyıllardır hem gıda lezzetlendirici hem de koruyucu bir madde olarak yaşamımızda önemli bir yer tutuyor. Ancak uzmanlar, tuzun insan sağlığı üzerindeki hayati rolü ile aşırı tüketiminin oluşturduğu ciddi tehlikeleri dengede tutmanın kritik olduğunu vurguluyor.
Amerika’daki Rutgers Üniversitesi’nde beslenme bilimleri profesörü Paul Breslin, “Tuz yaşam için gerekli” diyerek, sodyumun vücuttaki rolünü şöyle açıklıyor: “Tuz, elektriksel anlamda aktif hücreler için olmazsa olmazdır. Bunlar arasında beyin, omurilik, kaslar ve hatta deri bulunur.” Breslin’e göre, yeterli sodyum alımı olmazsa, ciddi sağlık sorunları hatta ölüm meydana gelebilir.
Sodyum eksikliği, bulanık düşünceler, refleks zayıflığı, kusma ve hatta koma gibi hiponatremi belirtilerine yol açabiliyor. Dünya Sağlık Örgütü (WHO), günlük 5 gramdan fazla tuz tüketilmemesini öneriyor. Ancak küresel ortalama bunun iki katı civarında.
AŞIRI TUZUN BEDELİ
Aşırı tuz tüketimi, kalp hastalıklarından böbrek yetmezliğine kadar birçok sağlık sorununa davetiye çıkarıyor. WHO, her yıl 1.89 milyon insanın yüksek tuz tüketimine bağlı nedenlerle hayatını kaybettiğini tahmin ediyor. Avustralya Newcastle Üniversitesi’nden Prof. Claire Collins, vücutta fazla tuzun su tutumuna yol açtığını ve bunun da tansiyonu yükselttiğini belirtiyor. “Bu durum damar zayıflığı varsa felce neden olabilir.” diye uyarıyor.
Tuz tüketiminin nedenleri yalnızca damak zevkiyle sınırlı değil. Tuz tüketimini azaltmak isteyenler için uzmanların önerileri basit:
● Hazır gıdaların etiketlerini kontrol ederek daha az tuz içerenleri seçin.
● Yemek pişirirken tuz yerine baharatları tercih edin.
● Özellikle ekmek ve makarna gibi temel gıdalarda daha düşük tuz oranlarına yönelin.
İngiltere’de tuz tüketimi ortalama 8 grama düşürülse de hâlâ tavsiye edilen seviyenin üzerinde. Buna rağmen bu düşüş, gıda üreticilerine getirilen düzenlemeler sayesinde sağlanmış durumda.
Tuz, yaşam için vazgeçilmez bir element. Ancak fazlasının vücuda sessiz bir tehdit oluşturduğunu unutmamak gerekiyor. Sağlıklı bir yaşam için sofralardaki tuzu dengelemek elzem.
Fatma TECİRLİ
