Ormanlar, hem doğal hayatın hem de insan yaşamının vazgeçilmez unsurlarından biri. Hayvanlar ve bitkiler için yaşam alanı sağlarken, erozyonu önlüyor, hava kirliliğini azaltıyor ve su kaynaklarının korunmasına katkıda bulunuyor. Bu önemi vurgulamak amacıyla her yıl 21-26 Mart tarihleri arasında Orman Haftası kutlanıyor.
Türkiye’de ormancılık çalışmaları Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından yürütülüyor. 2024 yılı da “Geleceğe Nefes” sloganıyla Orman Haftası kapsamında fidan dikimiyle geçecek. Son 22 yılda yapılan çalışmalarla 6 milyon 142 bin hektarlık alan ağaçlandırıldı ve yaklaşık 7,5 milyar fidan toprakla buluşturuldu. 2024 yılında ise 104 bin hektar alanda 501 milyon fidan dikildi. 2030 yılı hedefi ise 10 milyar fidan!
AĞAÇLANDIRMA SADECE ORMANLARLA SINIRLI DEĞİL
Ağaçlandırma projeleri yalnızca orman alanlarıyla sınırlı kalmıyor. Yol kenarları, okul bahçeleri, hastane ve ibadethane çevreleri, mezarlıklar ve parklar gibi halkın yoğun olarak kullandığı alanlar da bu kapsama alınıyor.
Geçtiğimiz yıl, 169 km karayolu ve köy yolu boyunca 70 bin ağaç dikildi. 1.381 okul ve üniversite bahçesine toplam 232 bin fidan ekildi. 818 ibadethane ve mezarlıkta 176 bin fidan toprakla buluştu. 152 hastane ve sağlık ocağına 33 bin boylu fidan dikildi.
Son 22 yılda yol kenarlarındaki ağaçlandırma miktarı 24 bin 168 km’ye, dikilen fidan sayısı ise 17 milyon 162 bine ulaştı.
HATIRA ORMANLARI ARTIYOR
Kurumlar ve bireyler adına oluşturulan hatıra ormanları da hızla yaygınlaşıyor. 2024 yılında 4.785 hektar alanda 110 hatıra ormanı oluşturularak 4 milyon 369 bin fidan dikildi. Son 22 yılda bu kapsamda 63 milyondan fazla fidan toprakla buluştu.
Ayrıca, 11 Kasım 2019’da ilan edilen Milli Ağaçlandırma Günü kapsamında bugüne kadar 81 ilde 34,7 milyon fidan dikildi.
Bakanlık, orman köylülerine de destek sağlıyor. Ceviz, badem, zeytin, defne, salep, sakız ağaçları ve trüf mantarı gibi gelir getirici türlerle köylülerin ekonomisine katkı sağlanıyor.
2024’te 72 köyde badem, ceviz, kestane, dut ve fıstıkçamı fidanları dağıtılarak 309 bin fidan toprakla buluşturuldu.
2017’de yapılan yönetmelik değişikliğiyle özel ağaçlandırma projelerine hibe desteği sağlandı. 2024’te 904 özel ağaçlandırma projesi kapsamında 2.240 hektar alan ağaçlandırılarak 159 milyon 922 bin lira destek verildi.
Son 10 yılda 16.220 hektar maden sahası rehabilite edilerek 7 milyon fidan dikildi.
ORMANLARIN EKONOMİK KATKISI
Türkiye’nin iklim yapısı nedeniyle ormanlar odun dışı ürünlerle de ekonomik fayda sağlıyor. Bugüne kadar 2,2 milyon hektarlık alan bu amaçla değerlendirilerek, Dünya defne ihtiyacının %90’ı, Kekik ihtiyacının %60’ı Türkiye’den karşılanır hale geldi.
Ayrıca, 100 bin hektar alanda 850 bal ormanı kurularak dünya çam balı üretiminin %90’ı Türkiye’den sağlanıyor. 2028 yılına kadar bu sayının 1.000 bal ormanına ulaşması hedefleniyor.
Ormanlar hem doğa hem de ekonomi için hayati öneme sahip olduğu için yangınlara karşı tedbirler artırıldı. Mevzuatta yapılan değişiklikle kasıtlı orman yangınları ağır suç kapsamına alındı ve cezalar artırıldı.
Arife Salman
