Osmanlı padişahlarından IV. Mehmed’in annesi Valide Hatice Turhan Sultan tarafından yaptırılan Seddülbahir Kalesi, restorasyon sürecinin ardından, dünyanın en prestijli tasarım ödüllerinden biri olan Dezeen Ödülleri‘nde büyük bir başarıya imza attı. Londra merkezli tasarım dergisi Dezeen tarafından düzenlenen yarışmada, tarihi ve kültürel mirasın korunmasına yönelik gerçekleştirilen bu çalışmaya, “Miras Projesi” kategorisinde birincilik ödülü verildi.
Kültür ve Turizm Bakanlığı Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alan Başkanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre, bu ödül, uluslararası arenada önemli bir başarıyı temsil ediyor. Seddülbahir Kalesi’nin restorasyon çalışması, Avustralya, Çin, Malezya, Belçika, İngiltere ve İskoçya gibi ülkelerden katılan 15 projeyi geride bırakarak birinci seçildi. Dezeen Ödülleri, mimarlık ve tasarım dünyasının önde gelen isimlerinden oluşan 90 kişilik bir jüri tarafından değerlendirilen projeler arasında, Seddülbahir Kalesi’nin restorasyonu, hem estetik hem de tarihi değeri açısından büyük takdir topladı.
Seddülbahir Kalesi, 1658 yılında Osmanlı İmparatorluğu tarafından Çanakkale Boğazı’nın girişini savunmak amacıyla inşa ettirilmişti. Müttefikler tarafından 1914’te bombalanarak ağır hasar gören kale, Çanakkale Muharebeleri sırasında büyük zarar gördü. 2015 yılında başlatılan restorasyon süreci, 18 Mart 2023’te Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın katılımıyla tamamlanarak ziyarete açıldı. Restorasyon, Cumhuriyet’in 100. yılına denk gelen bu dönemde, hem tarihi bir mirasın yaşatılması hem de kültürel bir alanın yeniden halkın kullanımına sunulması açısından büyük bir öneme sahip.
ULUSLARARASI TAKDİR VE BAŞARI
Seddülbahir Kalesi’nin restorasyonu, Türkiye Mimarlık Yıllığı 2023 seçkisinde yer aldı ve birçok uluslararası ödül ve başarıya da layık görüldü. Restorasyon çalışması, Uluslararası Domus Koruma ve Restorasyon Ödülleri ile Architizer A+ Ödülleri‘nde finalist olarak dikkat çekti. Ayrıca, TMMOB Mimarlar Odası 19. Ulusal Mimarlık Sergisi ve Ödülleri‘nde Yapı-Koruma ödülünü kazandı. Singapur’da düzenlenen Dünya Mimarlık Festivali’nde ise “Tamamlanan Kültür Yapıları” kategorisinde jüri özel takdir ödülüne layık görüldü.
Seddülbahir Kalesi’nin bu önemli ödülü, hem restorasyon çalışmalarının başarısını hem de Türkiye’nin kültürel mirasına sahip çıkma noktasındaki kararlılığını gözler önüne seriyor. Bu ödül, Seddülbahir Kalesi’nin tarihsel değerini koruyarak modern zamanla buluşturulmasının uluslararası anlamda takdir edildiğinin bir göstergesi olarak büyük bir anlam taşıyor.
Fatma TECİRLİ
