Dünyanın ilk mRNA bazlı akciğer kanseri aşısı, Türkiye’nin de dahil olduğu 7 ülkede hastalar üzerinde denemeye alındı. Bu yeni aşının, akciğer kanserinin tedavisinde büyük bir değişim yaratabileceği ve binlerce hayatı kurtarma potansiyeline sahip olduğu belirtiliyor. Uzmanlar, bu aşının etkilerini “çığır açıcı” olarak değerlendiriyor.
Akciğer kanseri, her yıl yaklaşık 1,8 milyon kişinin ölümüne neden olarak, kanser kaynaklı ölümler arasında en yüksek orana sahip. Özellikle tümörlerin yayılmasının söz konusu olduğu ileri evrelerde hayatta kalma oranları oldukça düşük. Bu nedenle, etkili ve yenilikçi tedavi yöntemleri geliştirmek, kanser tedavisinin öncelikli hedefleri arasında yer alıyor.
BioNTech tarafından geliştirilen ve BNT116 olarak adlandırılan bu aşı, akciğer kanserinin en yaygın türü olan küçük hücreli olmayan akciğer kanserini (KHDAK) hedef alıyor. mRNA teknolojisini kullanarak bağışıklık sistemine KHDAK’tan alınan tümör belirteçlerini sunan aşı, bu belirteçleri tanıyan ve onlara karşı savaşan bağışıklık yanıtını teşvik etmeyi amaçlıyor. Bu yaklaşım, sağlıklı hücrelere zarar vermeden kanser hücrelerini hedef almayı ve vücudu bu hücrelere karşı savunma mekanizması oluşturmak için eğitmeyi içeriyor.
BNT116’nın faz 1 klinik denemeleri, İngiltere, ABD, Almanya, Macaristan, Polonya, İspanya ve Türkiye’de toplam 34 araştırma merkezinde başlatıldı. Bu denemeler, erken evre akciğer kanseri hastalarından nükseden vakalara kadar geniş bir hasta yelpazesini kapsıyor. Yaklaşık 130 hasta, aşının etkinliğini ve güvenliğini değerlendirmek amacıyla bu denemelere dahil edilecek.
mRNA teknolojisinin COVID-19 aşılarında sağladığı başarının ardından, akciğer kanseri tedavisinde de aynı teknolojinin kullanılması, büyük bir umut taşıyor. Bu aşı, geleneksel tedavi yöntemlerinin aksine daha güvenli bir tedavi süreci sunma potansiyeline sahip. Geleneksel kemoterapi ve radyoterapi gibi tedaviler genellikle sağlıklı hücrelere de zarar verebiliyor. mRNA bazlı aşılar ise bağışıklık sistemini hedef alarak, kanser hücreleriyle daha etkin bir şekilde mücadele etmeyi hedefliyor.
Bu yenilikçi aşının denemeleri, ilerleyen dönemlerde akciğer kanserinin tedavisinde önemli bir adım olabilir ve kanserle mücadelede yeni bir dönemin kapılarını aralayabilir.
Fatma TECİRLİ
