Azerbaycan’ın bağımsızlık mücadelesinde kara bir leke olarak tarihe geçen Hocalı Katliamı’nın üzerinden 33 yıl geçti. 26 Şubat 1992’de Ermeni güçleri tarafından gerçekleştirilen bu katliamda, kadın, çocuk ve yaşlı demeden 613 Azerbaycan Türkü hunharca katledildi. Aradan geçen yıllara rağmen, Hocalı’da yaşanan acı hala tazeliğini koruyor.
HOCALI’NIN STRATEJİK ÖNEMİ VE İŞGAL SÜRECİ
Sovyetler Birliği’nin dağılmasının ardından Azerbaycan’a karşı toprak iddiasında bulunan Ermeniler, 1991’in son günlerinde Hocalı’yı abluka altına aldı. Bölgenin tek havaalanına sahip olması nedeniyle stratejik önemi büyük olan Hocalı, aylarca süren kuşatma altında kaldı. Gıda ve temel ihtiyaç maddelerinin havadan ulaştırıldığı kent, Ermeni güçlerinin yoğun saldırılarıyla karşı karşıya kaldı.
25 Şubat 1992’de Ermeniler, Sovyetler Birliği’ne ait 366. Motorize Alayı’nın desteğiyle üç koldan saldırıya geçti. Bir gece içinde yüzlerce masum sivil vahşice öldürüldü, esir alınanlara akıl almaz işkenceler yapıldı. 1275 kişi esir alındı, 150 kişiden ise hala haber alınamıyor. 8 aile tamamen yok edilirken, yüzlerce çocuk yetim kaldı.
ULUSLARARASI HUKUK VE HOCALI KATLİAMI
Azerbaycan, Hocalı’da yaşananların uluslararası hukuka göre soykırım olarak kabul edilmesi için uzun yıllardır mücadele ediyor. Azerbaycan Parlamentosu, katliamı “soykırım” olarak tanımlarken, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi de 2010’da Hocalı’da yaşananları savaş suçu ve insanlığa karşı suç olarak nitelendirdi.
Bugüne kadar 18 ülkenin parlamentosu ve ABD’nin 24 eyaleti, Hocalı’da yaşananları kınayarak soykırım olarak kabul etti. Azerbaycan, uluslararası topluma seslenerek suçluların adalet önüne çıkarılması için çağrıda bulunuyor. Ermenistan’ın 1988’den beri sürdürdüğü işgal, Azerbaycan ordusunun 2020’de gerçekleştirdiği başarılı operasyonlarla sona erdi.
44 gün süren Vatan Savaşı’nda Azerbaycan, işgal altındaki topraklarını kurtararak, “Karabağ Azerbaycan’dır” gerçeğini tüm dünyaya kabul ettirdi. Bugün Azerbaycan, hem Hocalı’da yaşananları unutturmamak hem de gelecekte benzer trajedilerin yaşanmaması için uluslararası alanda mücadelesini sürdürüyor. Hocalı Katliamı’nın yıldönümünde, şehitler rahmetle anılırken, adalet arayışı devam ediyor.
Fatma TECİRLİ
