Yeni düzenleme, mağaza ya da sabit satış noktası olmadan, kişisel iletişim yoluyla yapılan satışları kapsıyor. Bu sistemin yaygınlaşmasıyla birlikte tüketici mağduriyetlerini önlemek amacıyla ilk kapsamlı yasal çerçeve oluşturuluyor. “Doğrudan Satışlar Hakkında Yönetmelik Taslağı”, kamuoyunun görüşüne sunuldu.
Yönetmelik yürürlüğe girdiğinde doğrudan satış şirketleri, artık “satış yetki belgesi” almak zorunda olacak. Belgeler 3 yıl geçerli olacak ve şirketlerden ilave güvenlik ve sağlık belgeleri talep edilebilecek. Ayrıca sistemde, gerçekleşmesi mümkün olmayan vaatler verilemeyecek; tüketiciler aldatıcı, baskıcı ya da rahatsız edici yöntemlerle satışa zorlanamayacak.
Satıcılara sunulacak komisyon ve ödül miktarı ise şirketin yıllık net satışının %40’ını aşamayacak. Sistemde yer almak isteyen bireylerin 18 yaşını doldurmuş olması gerekecek ve katılan herkes hiçbir yükümlülük altına girmeden sistemden ayrılma hakkına sahip olacak.
TÜKETİCİ 30 GÜN İÇİNDE CAYABİLECEK
Yeni yönetmelikle, halihazırda 14 gün olan cayma hakkı süresi 30 güne çıkarılıyor. Tüketiciler, teslim edilen mal veya sunulan hizmetle ilgili hiçbir gerekçe göstermeden ve ceza ödemeden 30 gün içinde cayabilecek. Cayma bildirimi yapıldıktan sonra, satıcılar tüm ödemeleri –varsa kargo masrafları dahil olmak üzere– 30 gün içinde tek seferde ve tüketicinin kullandığı ödeme yöntemine uygun şekilde iade edecek.
HANGİ ÜRÜNLERDE CAYMA HAKKI KULLANILAMAYACAK?
Bazı durumlar cayma hakkının dışında tutuldu. Kişiye özel üretilen ürünler, çabuk bozulabilen veya son kullanma tarihi yaklaşan gıdalar, ambalajı açılmış hijyen ürünleri ile kurulumu yapılmış mallar bu kapsama giriyor. Aynı şekilde, gazete ve dergi gibi süreli yayınlar için de cayma hakkı geçerli olmayacak.
TÜKETİCİ BİLGİLENDİRMESİ ZORUNLU HALE GELİYOR
Şirketler, tüketicinin haklarını açık şekilde öğrenebileceği bir bilgilendirme sistemi kurmakla yükümlü olacak. Bu sistem, telefon, e-posta, SMS, internet veya posta gibi çeşitli kanallar aracılığıyla işlem yapılmasını sağlayacak. Cayma hakkı, doğrudan satıcı bilgileri ve ürün/hizmetle ilgili detaylar bu sistem üzerinden tüketiciye sunulacak.
Arife SALMAN