Viyana Üniversitesi’nden nörobilimciler ve uluslararası bir araştırma ekibi, doğayla etkileşimin fiziksel ağrıyı hafifletebileceğini ortaya koydu. Üstelik bu etkiyi hissetmek için doğanın içinde olmanız gerekmiyor; yalnızca doğa videoları izlemek bile ağrıyı ölçülebilir düzeyde azaltıyor.
Çalışma kapsamında, fonksiyonel manyetik rezonans görüntüleme (fMRI) ile katılımcıların beyin aktiviteleri incelendi. Doğa manzaraları izleyen katılımcılar, ağrıyı daha az şiddetli ve rahatsız edici olarak değerlendirdi. Beynin ağrı işleme merkezlerindeki aktivitenin azaldığı tespit edilirken, bu bulgular doğa temelli terapilerin ağrı yönetiminde tamamlayıcı bir yöntem olarak kullanılabileceğini gösterdi. Araştırma, Nature Communications dergisinde yayımlandı.
DOĞA, BEYNİ VE AĞRI ALGISINI NASIL ETKİLİYOR?
Çalışmanın başyazarı, Viyana Üniversitesi’nden doktora öğrencisi Max Steininger, doğanın ağrı işleme sürecine etkisini araştırdıklarını belirterek, “Ağrı, oldukça karmaşık bir süreç. Bu süreci daha iyi anlamak ve alternatif tedavi seçenekleri geliştirmek için doğayla etkileşimin ağrı üzerindeki etkisini inceledik.” dedi.
Deneyde katılımcılara üç farklı video izletildi: doğa manzaraları, kapalı alan görüntüleri ve şehir manzaraları. fMRI ölçümlerine göre, doğa görüntülerini izleyenler yalnızca daha az ağrı hissetmekle kalmadı, aynı zamanda ağrıyla ilişkili beyin bölgelerinde daha düşük aktivite gösterdi.
Araştırma ekibinden Claus Lamm, “Önceki çalışmalardan biliyoruz ki insanlar doğaya maruz kaldıklarında ağrıyı daha az hissettiklerini bildiriyor. Ancak bunun nedenini net olarak bilmiyorduk. Bu araştırma, doğa görüntülerinin beynin hem ağrının kaynağına hem de şiddetine verdiği tepkiyi azalttığını gösteriyor” ifadelerini kullandı.
SANAL DOĞA TERAPİSİ: YENİ BİR AĞRI YÖNETİMİ YÖNTEMİ Mİ?
Araştırmacılara göre, doğa görüntüleri beyne ulaşan ağrı sinyallerini azaltıyor. Ağrı, yalnızca fiziksel bir his değil; aynı zamanda beynin farklı katmanlarda işlediği çok boyutlu bir deneyim. Genellikle plasebo etkisi, ağrının duygusal algısını değiştirirken, doğa görüntüleri ağrının ham duyusal sinyallerini de doğrudan etkiliyor.
Bu bulgular, sanal doğa terapilerinin (video içerikleri, sanal gerçeklik ve diğer dijital uygulamalar) ağrı yönetiminde etkili bir araç olarak kullanılabileceğini gösteriyor. Böylece, insanlar günlük hayatlarında kolay erişilebilir bir yöntemle ağrılarını hafifletebilir.
T. Duygu Saçar
