California Teknoloji Enstitüsü (Caltech) araştırmacıları, kronik yaraların tedavisinde devrim yaratabilecek yeni nesil bir akıllı bandaj geliştirdi. Cilt üzerine uygulanabilen bu gelişmiş cihaz, yaranın ürettiği sıvıyı analiz ederek enfeksiyon belirtilerini semptomlar ortaya çıkmadan 1 ila 3 gün öncesinden tespit edebiliyor.
Caltech’te Wei Gao liderliğinde geliştirilen bu “cilt laboratuvarı”, hem sürekli izleme imkânı sunuyor hem de iyileşme sürecini hızlandırmak üzere elektriksel ya da medikal müdahaleleri destekliyor. 2023 yılında hayvanlar üzerinde yapılan ilk deneylerde gerçek zamanlı veri toplayabildiği doğrulanan sistemin, iCares adı verilen yeni sürümü insan denemelerinde de başarılı sonuçlar verdi.
iCares, diyabet ve damar tıkanıklığı gibi nedenlerle geç iyileşen yaralara sahip 20 hasta üzerinde test edildi. Bandaj, yaranın yüzeyinden salgılanan sıvıyı sürekli örnekleyerek iltihap ve enfeksiyon belirtilerini yüksek doğrulukla belirledi. Fazla nemi uzaklaştıran, sıvıyı analiz eden ve dış ortama taşıyan üç mikroakışkan bileşenden oluşan cihaz, yalnızca taze örnekleri inceleyerek yanlış sonuç riskini en aza indiriyor.
Geliştirilen sistem, nano ölçekli sensörlerle donatılmış olup, analiz verilerini işleyen ve mobil cihazlara ileten elektronik bir kart ile destekleniyor. Hijyenik koşullarda kullanım için tek kullanımlık olarak tasarlanan sensör modülü, esnek polimer yüzey sayesinde yara ile tam temas sağlayabiliyor. Yeniden kullanılabilir elektronik kart ise cihazın maliyet etkinliğini artırıyor.
Araştırma ekibi, bandajla entegre çalışan bir yapay zekâ destekli analiz sistemi de geliştirdi. Bu sistem, yaranın türünü sınıflandırabiliyor ve iyileşme süresini tahmin edebiliyor. Makine öğrenmesi algoritmasının doğruluk oranı, deneyimli doktorların klinik değerlendirmeleriyle büyük oranda örtüşüyor.
3D yazıcı teknolojisiyle düşük maliyetli üretimi mümkün olan bu akıllı bandajın, gelecekte yaygın olarak kullanılması ve kronik yara tedavisinde standart hale gelmesi hedefleniyor.
Fatma TECİRLİ
