Tarihi boyunca üç kez inşa edilen ve 15 asırdır ayakta kalmayı başaran Ayasofya-i Kebir Camii, modern teknolojilerle korunmaya devam ediyor. İstanbul’un fethinden sonra cami olarak kullanılan, ardından müzeye dönüştürülen ve 2020 yılında tekrar ibadete açılan Ayasofya, artık yapay zekâ destekli sistemlerle daha güvenli hale getirildi.
Kültür ve Turizm Bakanlığı Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından yürütülen çalışmalarla hem ibadet edenler hem de yerli-yabancı ziyaretçiler için yeni düzenlemeler hayata geçirildi. Yapılan ziyaretçi yönetim planı sayesinde giriş ve çıkışlar ayrılarak yoğunluk azaltıldı, böylece camideki tarihi yapının korunması sağlandı.
2024 itibarıyla caminin galeri katı da ziyaretçilere açıldı. Bu bölümde 23 farklı dilde ücretsiz sesli anlatım sistemi devreye alındı. Ziyaretçiler, cep telefonları ya da kulaklıklarla mozaikler ve tarihi yapılar hakkında bilgileri kendi dillerinde dinleyebiliyor. İbadet edenler ise daha huzurlu bir ortamda ibadetlerini sürdürebiliyor.
Ayasofya’da yenilenen yüzlerce kamera ve yapay zekâ desteğiyle geliştirilen yeni güvenlik sistemi, cami içinde oluşabilecek riskli durumlara karşı anlık uyarılar sağlayarak görevli personelin müdahale hızını artırıyor. Sistem, özellikle ziyaretçilere kapalı alanlara izinsiz girişleri tespit edip anında bildirim göndererek yapının zarar görmesini önlemeye yardımcı oluyor.
Öte yandan camide restorasyon çalışmaları da devam ediyor. Ana kubbe ve yan kubbelerdeki statik güçlendirmeler, türbeler ve bahçe yapılarında tamamlanan restorasyonların ardından yeni aşamalara geçildi. Yapının dijital ikizi de oluşturularak gelecek planlamalar için teknolojik altyapı güçlendirildi.
Asude YILMAZ
