Avustralya’nın Queensland eyaletinde, 10 yaşındaki çocukların dahi cinayet, ciddi saldırı ve hırsızlık gibi suçlardan hüküm giymeleri durumunda yetişkinlerle aynı cezalara tabi tutulmalarını öngören yeni yasalar kabul edildi. Eyalet hükümeti, bu sert ceza kurallarının “genç suçluların işlediği suçlara karşı toplumsal öfkeye” bir yanıt olarak getirildiğini ve caydırıcı bir etki yaratacağını savunuyor.
Ancak uzmanlar, daha ağır cezaların genç suçları azaltmadığını, aksine bu tür suçların artmasına yol açabileceğini belirtiyor. Birleşmiş Milletler de bu yasaların, çocuk haklarına ilişkin uluslararası sözleşmelere aykırı olduğunu ve insan haklarını ihlal ettiğini ifade etti.
YENİ YASA, CİNAYET GİBİ SUÇLARDA AĞIR CEZALAR GETİRİYOR
Queensland’deki Liberal Ulusal Parti (LNP), bu yasaları, 2023 Ekim ayında yapılan eyalet seçimlerinin temel unsuru olarak öne çıkarmıştı. LNP, kurbanların haklarını suçluların haklarının önüne koyduklarını savunarak, toplum güvenliğini artırmayı hedeflediklerini belirtti. LNP lideri ve Queensland Başbakanı David Crisafulli, yeni yasaların “eyalet genelinde genç suçların kurbanı olmuş her Queensland’li için çıkarıldığını” söyledi.
Yeni yasalar, 13 suç kategorisini kapsayarak, genç suçlulara daha ağır cezalar öngörüyor. Örneğin, bir çocuk cinayet suçundan hüküm giyerse, 20 yıl şartlı tahliye olmaksızın ömür boyu hapis cezasına çarptırılabilecek. Daha önce, genç suçlular için cinayet cezası yalnızca 10 yıl hapisle sınırlıyken, sadece “özellikle vahim” suçlar için ömür boyu hapis uygulanabiliyordu. Ayrıca, genç suçluların suç geçmişi artık mahkemede göz önünde bulundurulacak.
GENÇ SUÇ ORANLARI DÜŞÜRÜYOR
Queensland’de son 14 yılda genç suç oranlarının yarıya indiği ve 2022’de tarihinin en düşük seviyesine ulaştığı belirtiliyor. Avustralya İstatistik Bürosu ve Queensland Polis Teşkilatı verilerine göre, genç suç oranlarındaki bu düşüş trendi sabit kalmış durumda. Uzmanlar, ağır cezaların genç suçluları daha da suça yönlendirebileceği ve toplumsal sorunları çözme noktasında etkili olmayabileceği görüşünde.
Queensland Polis Sendikası ise bu değişiklikleri “doğru yönde atılmış büyük bir adım” olarak değerlendirdi. Queensland Adalet Bakanı Deb Frecklington, yeni yasaların mahkemelere suçluların daha iyi hesap vermesini sağlama fırsatı tanıyacağını belirtse de, bu değişikliklerin uluslararası standartlarla çeliştiğini ve özellikle yerli çocukları orantısız şekilde etkileyeceğini kabul etti. Ayrıca, cezaevlerinin doluluk oranı göz önüne alındığında, daha fazla çocuğun uzun süre polis hücrelerinde tutulma riski olduğu uyarısında bulundu.
Birleşmiş Milletler, Queensland’in yeni yasa değişikliklerinin, çocuk haklarına dair uluslararası sözleşmelere ve çocukların rehabilitasyonuna yönelik ilkelerine aykırı olduğuna dikkat çekiyor. Uzmanlar, yasaların çocukların geleceğini olumsuz etkileyebileceğini ve suçu daha da körükleyebileceğini ifade ediyor.
Queensland’deki bu yasa değişiklikleri, genç suçlulara yönelik daha sert yaklaşımlar ve ağır cezalar hakkında geniş bir tartışma başlatırken, toplumsal güvenliği sağlamak adına atılan bu adımların uzun vadeli etkileri henüz netlik kazanmış değil.
Fatma TECİRLİ
