İngiltere’deki King’s College London ve Imperial College London’dan araştırmacılar, diş hekimliği alanında devrim yaratabilecek bir başarıya imza attı. Bilim insanları, laboratuvar ortamında ilk kez insan dişi üretmeyi başardı. Bu başarı, sabit yapılı implant ve dolgular yerine biyolojik, kendini yenileyebilen doğal dişlerin geliştirilmesinin önünü açıyor.
10 yılı aşkın süredir yürütülen araştırmada, diş gelişimini yöneten biyolojik sinyalleri taklit eden özel bir malzeme geliştirildi. Bu malzeme, hücreleri doğal bir şekilde diş oluşturmaya yönlendirdi. Elde edilen biyolojik dişler, çene kemiğine entegre olabilme ve zamanla kendini onarma gibi benzersiz özellikler taşıyor.
DİŞ BAKIMINDA DEVRİM YARATABİLİR
King’s College London Rejeneratif Diş Hekimliği Direktörü Dr. Ana Angelova-Volponi, “Bu çalışma, diş bakımında devrim yaratma potansiyeline sahip. Doğal bir dişi yeniden oluşturabilmek, diş kaybına karşı verdiğimiz mücadelede çığır açabilir,” ifadelerini kullandı.
Araştırmada ayrıca, köpekbalıkları ve filler gibi bazı hayvanların yaşamları boyunca sürekli diş üretebildiği; buna karşın insanların yetişkinlikte yalnızca bir diş setine sahip olduğu vurgulandı. Bu fark, insanlara diş yenileme yeteneği kazandırmanın ne denli büyük bir adım olduğunu ortaya koyuyor.
DOĞAL DİŞLER YAPAY ALTERNATİFLERDEN ÜSTÜN
Araştırmanın başındaki isimlerden Xuechen Zhang, “Dolgular zamanla dişleri zayıflatıyor, implantlar ise invaziv cerrahi gerektiriyor. Laboratuvarda üretilen doğal dişler ise daha dayanıklı, uzun ömürlü ve biyolojik olarak uyumlu bir çözüm sunuyor,” dedi.
Şu anda iki farklı yöntem üzerinde çalışılıyor: İlkinde dişler tamamen laboratuvar ortamında üretilip çeneye yerleştiriliyor. İkincisinde ise erken evredeki diş hücreleri doğrudan çeneye nakledilerek burada gelişmeleri sağlanıyor.
Bu gelişmelerin ilerleyen yıllarda klinik uygulamalara geçmesi durumunda, diş kaybı yaşayan milyonlarca insan için daha doğal ve uzun vadeli çözümler sunulabileceği öngörülüyor.
Fatma TECİRLİ
