6 Şubat 2023’te meydana gelen Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından Türkiye’nin güney ve güneydoğusunda büyük bir yeniden inşa süreci devam ediyor. 11 ili etkileyen felaketin ardından milyonlarca insan barınma, altyapı ve ekonomik destek ihtiyacıyla karşı karşıya kalmıştı.
Hükümet, yerel yönetimler, sivil toplum kuruluşları ve uluslararası desteklerle birlikte şehirleri ayağa kaldırma çalışmaları hız kesmeden sürüyor. Afet sonrası başlatılan en büyük projelerden biri, depremzedeler için kalıcı konut ve iş yerleri inşası oldu.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın verilerine göre, şu ana kadar 200 bini aşkın konutun temeli atıldı ve 50 binin üzerinde konut tamamlanarak teslim edildi. Yapılar, deprem yönetmeliğine uygun, modern ve enerji verimli olacak şekilde tasarlanıyor. Yeni konutların yanı sıra, toplumsal yaşamı destekleyecek sosyal donatılar da projelere dahil ediliyor.
Okullar, sağlık merkezleri, yeşil alanlar, yürüyüş yolları ve çocuk oyun parkları ile afet bölgesinde yaşayan insanların hayat kalitesinin artırılması hedefleniyor. Depremden etkilenen illerde küçük ve orta ölçekli işletmelerin yeniden canlanması için devlet destekli projeler hayata geçiriliyor.
Bölgede geçici prefabrik çarşılar ve konteyner iş yerleriyle ticari faaliyetlerin sürdürülmesi sağlanırken, uzun vadede kalıcı iş yerleri ve sanayi bölgeleri oluşturuluyor. Özellikle Kahramanmaraş, Hatay, Malatya ve Adıyaman gibi şehirlerde esnafın tekrar ayağa kalkması için faizsiz kredi ve hibe destekleri sağlanıyor. Çalışmalar kapsamında tarım ve hayvancılıkla uğraşan üreticilere de özel destek programları uygulanıyor.
ALTYAPI ÇALIŞMALARI HIZ KAZANDI
Depremden en çok zarar gören unsurlardan biri de altyapı oldu. Bölgede yeni yollar, su ve kanalizasyon hatları, elektrik ve doğalgaz şebekeleri yeniden inşa ediliyor. Ulaşımın kesintisiz sağlanması için otogarlar, demiryolu hatları ve havalimanları güçlendirme çalışmalarıyla modernize ediliyor.
AFAD ve ilgili bakanlıkların yürüttüğü çalışmalar kapsamında, köy yolları, içme suyu hatları ve telekomünikasyon sistemleri de en kısa sürede tamamlanarak bölge halkının hizmetine sunulacak. Deprem bölgesinde yalnızca fiziksel yapılar değil, aynı zamanda insanların psikolojik iyilik hali de göz önünde bulunduruluyor.
Millî Eğitim Bakanlığı ve Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın iş birliğiyle çocuklara yönelik psikososyal destek programları, terapi merkezleri ve eğitim faaliyetleri düzenleniyor. Yeni yapılan okullarla birlikte, çocukların eğitimden geri kalmaması için mobil sınıflar, çadır okullar ve konteyner okullar gibi geçici çözümler de uygulanıyor.
Üniversitelerde yüz yüze eğitimin yeniden başlaması için gerekli altyapı çalışmaları hızla tamamlanıyor. Yetkililer, bölgenin tam anlamıyla toparlanmasının 2025 yılı sonuna kadar sürebileceğini ancak şu ana kadar kaydedilen ilerlemenin umut verici olduğunu belirtiyor. Hedef, afet bölgesinin sadece eski haline dönmesi değil, daha güçlü, dirençli ve modern bir yaşam alanına dönüşmesi.
Türkiye’nin dört bir yanından gelen desteklerle süren bu büyük yeniden inşa süreci, tarihî bir dayanışmanın simgesi olarak kayıtlara geçiyor. Depremzedeler için yürütülen tüm projelerin en kısa sürede tamamlanması hedeflenirken, devlet yetkilileri ve sivil toplum kuruluşları bölge halkının yanında olmaya devam edeceklerini vurguluyor.
Fatma TECİRLİ
