Kekik, hem mutfakların vazgeçilmezi hem de şifalı özellikleriyle ilaç ve kozmetik sektörlerinin aranan ham maddelerinden biri olarak öne çıkıyor. Türkiye, bu mucizevi bitkinin üretim ve ihracatında dünya lideri konumunda. 2024 yılında Türkiye, 18,6 bin tondan fazla kekik ihraç ederek 62,3 milyon dolar döviz girdisi sağladı.
Dünyada bilinen 306 kekik türünün 77’siTürkiye’de yetişiyor. Bu türlerin büyük bir kısmı, endemik özellik taşıyor. Origanum, Thymus ve Satureja gibi ana kekik cinslerinin önemli bir bölümü yalnızca Türkiye’nin bereketli topraklarında bulunuyor. Özellikle İzmir Kekiği ve İstanbul Kekiği, uluslararası pazarda büyük ilgi görüyor.
Türkiye, kekik üretimini sadece doğadan elde etmekle kalmıyor, aynı zamanda kalite ve çeşit geliştirme çalışmalarına da büyük önem veriyor. Tarım ve Orman Bakanlığı’na bağlı enstitülerde yapılan araştırmalar sonucunda, Ceylan 2002, Tayşi2002, Winter ve Timo gibi birçok yeni kekik türü tescil edildi. Bu çalışmalar, Türkiye’nin kekik üretimindeki lider konumunu güçlendiren önemli adımlar arasında yer alıyor.
KEKİK İHRACATINDA REKOR ARTIŞ
2018 yılında 15 bin ton olan üretim miktarı, 2023’te 30 bin tonu aşarak büyük bir artış gösterdi. Aynı dönemde, üretim alanları da 139 bin dekardan 216 bin dekara çıktı. Yunanistan, İspanya ve Şili gibi ülkeleri geride bırakan Türkiye, kekik ihracatında açık ara farkla lider.
ABD Çevre Koruma Ajansı (EPA), kekikten elde edilen timolü COVID-19’a karşı etkili dezenfektanlar listesine dahil etti. Ayrıca kekik uçucu yağının RNA virüslerine ve farklı kanser türlerine karşı olumlu etkiler gösterdiği bilimsel çalışmalarla kanıtlandı. Bu, kekik bitkisinin sağlık alanındaki potansiyelini artırarak uluslararası talebi de büyütüyor.
Küresel çapta sağlıklı ve doğal ürünlere yönelik talep her geçen gün artıyor. Bu durum, Türkiye’nin kekik pazarında rekabet gücünü artırmasına olanak sağlıyor. Türkiye, sahip olduğu coğrafi avantaj ve zengin biyoçeşitliliği ile dünya standartlarının üzerinde kaliteli kekik üretme potansiyeline sahip.
Kekik, Türkiye’nin hem doğasının zenginliğini hem de tarımsal gücünü yansıtan önemli bir ürün. Artan talep ve bilimsel araştırmaların desteğiyle, Türkiye’nin kekik ihracatında dünya liderliğini sürdürmesi bekleniyor. Kalite, sürdürülebilirlik ve inovasyona yönelik yatırımlar sayesinde, kekik Türkiye’nin ekonomik gücüne güç katmaya devam edecek.
Fatma TECİRLİ
