2025 yılında, yükseköğretim kurumlarına kayıtlı 25 yaş altındaki üniversite öğrencileri için bireysel emeklilik sistemi (BES) düzenlemesi hayata geçirilecek. Bu adım, Türkiye’nin yurt içi tasarruflarını artırmak ve artan tasarrufları üretken alanlardaki yatırımlara yönlendirmek amacıyla atılan bir dizi önlemin parçası olarak belirlendi.
Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı’na göre, mevcut otomatik katılım sistemi (OKS), işveren katkısını içeren ikinci basamak emeklilik sistemine dönüşecek olan tamamlayıcı emeklilik sistemi (TES) ile birleştirilecek. Bu süreçte, Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu (SEDDK) tarafından oluşturulan TES modeli, BES Danışma Kurulu ile istişare edilerek kamu ve özel sektör paydaşlarının görüşleri alınacak. Mevzuat çalışmaları, tüm tarafların mutabık kaldığı bir model üzerinden gerçekleştirilecek.
BES’in kapsamı genişleyecek; katılımcıların farklı risk algıları ve tercihlerine göre fon çeşitliliği artırılacak. Aynı zamanda, sistemde yapılan kesintilerin sadeleştirilmesi ve azaltılması hedefleniyor.
Yükseköğretim kurumlarına kayıtlı öğrencilerin BES’e katılımını teşvik etmek amacıyla çeşitli uygulamalar hayata geçirilecek. “üniBES” adı verilen projede, SEDDK, Hazine ve Maliye Bakanlığı, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı temsilcilerinden oluşan bir danışma kurulu oluşturulacak. Danışma kurulu, modelle ilgili kamu ve özel sektör görüşlerini alarak süreci ilerletecek.
Finansal okuryazarlığı artırmak için aile bütçesi yönetimi, tasarruf ve yatırım araçları ile risk yönetimi konularında eğitim hizmetleri sunulacak. SPK’nın düzenlediği eğitim seminerlerinde üniversite öğrencilerine finansal okuryazarlık eğitimi verilirken, üniversitelerin kariyer günlerinde de bilgilendirmeler yapılacak.
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ile SPK arasında yapılacak iş birliği ile eğiticilere yönelik eğitimler verilecek. Elektronik ortamda sunulacak ücretsiz finansal eğitim içerikleri, hane halkı ve firmaların tasarruf bilincini artırmayı hedefliyor. Ayrıca, “Finansal Okuryazarlık Portalı” gibi dijital platformlar aracılığıyla toplumun geniş kesimlerine ulaşılması planlanıyor.
Bu kapsamda, gençlerin ve çocukların tasarruf bilincinin artırılması için öğretici etkinlikler yapılacak. Ortaokul ve lise öğrencilerine yönelik finansal okuryazarlık bilinci oluşturacak faaliyetler düzenlenecek.
Tüm bu tedbirlerin sonucunda, yurt içi tasarruf oranının GSYH içindeki payının 2023’te yüzde 26,6’dan, 2024’te yüzde 27’ye, program sonunda ise yüzde 27,8’e çıkması bekleniyor. Ayrıca, 2025 sonunda BES katılımcı sayısının 17,6 milyona ulaşması öngörülüyor. Bu düzenlemeler, genç neslin finansal geleceğini güvence altına almak adına önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.
Fatma TECİRLİ
