ABD’de yapılan yeni bir araştırma, düşük uyku kalitesi ile beynin hızlı yaşlanması arasında önemli bir bağlantı olduğunu ortaya koydu. Araştırma, ABD merkezli tıp dergisi “Neurology”de yayımlandı ve kötü uyku alışkanlıklarının yaşamın ilerleyen dönemlerinde beyin sağlığı üzerindeki etkilerini incelemeyi amaçladı.
Araştırma, 15 yıl boyunca yaklaşık 600 katılımcıyı değerlendirdi. Başlangıçta 40 yaş ortalamasına sahip olan katılımcılara uyku alışkanlıkları hakkında sorular soruldu. “Genellikle uykuya dalmakta güçlük çekiyor musunuz?”, “Geceleri birkaç kez uyanır mısınız?” gibi sorularla uyku kalitesi belirlendi.
Beş yıl sonra, katılımcılar sağlıksız uyku alışkanlıklarını tanımlamak için ikinci bir anket doldurdu. Bu ankette, “kötü uyku kalitesi”, “gündüz uykulu olma hali”, “uykuya dalmada zorluk”, “uykuda kalma zorluğu”, “sabah erken uyanma” ve “kısa uyku süresi” gibi altı özellik değerlendirildi. Katılımcılar, bu alışkanlıklara göre düşük, orta ve yüksek grup olarak sınıflandırıldı.
Araştırmacılar, ikinci anketten on yıl sonra katılımcıların beyin yaşlarını manyetik rezonans görüntüleme (MRI) ile belirledi. Sonuçlar, yüksek grup içerisindeki kişilerin ortalama beyin yaşının, düşük gruptaki katılımcılardan 2,6 yıl daha ileri olduğunu gösterdi. Orta grubun beyin yaşı ise düşük gruptan 1,6 yıl daha fazla bulundu.
Çalışmanın yazarlarından California Üniversitesi’nden Prof. Dr. Kristine Yaffe, uyku sorunlarının yaşamın erken dönemlerinde ele alınmasının önemine dikkat çekti. Yaffe, “Tutarlı bir uyku programı sürdürmek, egzersiz yapmak, yatmadan önce kafein ve alkolden kaçınmak ve gevşeme teknikleri kullanmak, beyin sağlığını korumak için kritik öneme sahiptir.” dedi.
Araştırmacılar, Ulusal Yaşlanma Enstitüsü tarafından finanse edilen çalışmalarının, yetersiz uykunun beyin yaşlanmasını hızlandırdığını kanıtlamadığını, ancak iki faktör arasında bir ilişki olduğunu vurguladı. Ayrıca, aşırı veya yetersiz uyku çeken bireylerin tip 2 diyabet, kardiyovasküler hastalıklar, koroner kalp hastalığı ve felç gibi birçok sağlık sorunu riski taşıdığı belirtildi.
Bu bulgular, sağlıklı uyku alışkanlıklarının önemini bir kez daha ortaya koyuyor ve bireylerin beyin sağlığını korumak için dikkat etmeleri gereken noktaları vurguluyor.
Fatma TECİRLİ
