Halk arasında “yol tutması” olarak bilinen hareket hastalığı, seyahat esnasında birçok insanın konforunu ve yolculuk deneyimini olumsuz yönde etkileyen yaygın bir rahatsızlıktır. Özellikle araç, uçak, tren ve deniz yolculuklarında meydana gelen bu durum, vücudun denge sisteminin bozulması sonucu ortaya çıkar. Görsel ve iç kulak kaynaklı algılar arasındaki uyumsuzluk, mide bulantısı, baş dönmesi, soğuk terleme, yorgunluk ve hatta kusma gibi semptomlara yol açar. Hareket hastalığı, uzun süreli seyahatlerde kişinin rahatını önemli ölçüde bozarak, yolculuğun keyfini kaçırabilir ve genel refahını olumsuz etkileyebilir. Özellikle kapalı alanlarda uzun süre seyahat edenler için daha sık karşılaşılan bu durum, bazı önlemlerle hafifletilebilse de tamamen önlenmesi her zaman mümkün olmayabilir.
Hareket hastalığı, beyin sinyallerle algıladığı karmaşık mesajlar durumudur. Beyin iç kulaktan gelen sinyaller gözle bağdaştırır ve hareket esnasındayken bazı belirtiler gözlemlenerek hastalık meydana gelir.
Belirtileri arasında mide bulantısı, kusma, baş dönmesi gibi genel rahatsızlıklar bulunuyor. Yolculuk esnasında bazı hastalar daha ağır semptomlar yaşarken uzun seyahatlerden kaçınıyor ve tedavi arayışına geçiyor.
Hareket hastalığını önlemeyebilmek için alınacak çözümler şöyle:
· Seyahat öncesi alınabilecek önlemler olarak bol uyku tavsiye edilir.
· Kafein ve alkol ürünlerini seyahat öncesi sınırlandırılmalıdır.
· Yine seyahat öncesi dikkat edilmesi ve en önemlisi de baharatlı yiyeceklerden ve ağır yemeklerden kaçınılmalıdır.
Seyahat esnasında koltuk seçimleri şöyle yapılmalıdır:
· Araba yolculularında ön koltuk seçilmesi hastalığın tetiklenmesini biraz daha önler.
· Tekne yolculukları yapılacağı zaman orta taraflar tercih edilmelidir.
· Tren seyahatlerinde de öne bakan ve pencere tarafı seçilmelidir.
Seyahat esnasındayken de alınabilecek önlemler şu şekilde:
· Pencere kenarında oturulmalı ve açık tutularak havalandırılmalı.
· Ani baş hareketlerinden kaçınılmalı.
· Ufka bakılmalı.
· Kitap okumak ve dijital ürünlere bakmaktan kaçınılmalı.
· Gözleri kapatmak iyi gelir.
· Bol su içilmeli.
· Dikkat dağıtabilmek için müzik dinlemek tavsiye edilir.
Hareket hastalığının etkilerini azaltabilecek yiyecek ve içecekler şöyle:
· Bisküvi tarzı yiyeceklerin mideyi rahatlattığı belirlendi.
· Bitkilerden doğal olarak bağırsakları rahatlattığı için zencefil en etkili çözümüdür.
· İçecek olarak da zencefil çayı hastalığın tetiklenmesini önler.
Son olarak ilaç tedavisine başvurmak isteyenler için de seyahat öncesi yaklaşık 30-60 dk öncesinden alabilecek ilaçlar mevcut. Ancak bu ilaçlar hastalığı tamamen önleyici bir tedavi bulunamadığından sadece semptomları hafifletmek ve önlemek için kullanılır.
Deri ve bileklere uygulanabilecek cilt bantları da seyahat esnasında konfor sağlayabilmek adına kullanılır. Cilt bantları seyahatten yaklaşık 10 saat önceden uygulanmalı ki derinin altına ancak nüfuz edebilir.
Sahra YIMAZ
