Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, son dönemde artış gösteren Mpox (maymun çiçeği) virüsü vakaları nedeniyle uluslararası önem arz eden bir halk sağlığı acil durumu ilan ettiklerini duyurdu. DSÖ’nün düzenlediği Acil Durum Komitesi toplantısının ardından konuşan Ghebreyesus, virüsün özellikle Afrika’da ve diğer bölgelerde daha fazla yayılma potansiyeline karşı önlem alınması gerektiğini vurguladı.
MPOX VİRÜSÜNÜN YAYILIMI VE ARTIŞI
Mpox virüsü, ilk olarak Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nde bildirilen vakalarla dikkat çekmişti. Ghebreyesus, bu ülkede 10 yıldan uzun süredir vaka raporları aldıklarını ve her yıl bildirilen vaka sayısında istikrarlı bir artış yaşandığını belirtti. 2023 yılına gelindiğinde ise bildirilen vaka sayısının 14 bini aştığını ve 524 ölüm yaşandığını ifade etti. Geçen yılın toplamını şimdiden aşan bu sayılar, virüsün yayılım hızının ne denli ciddi olduğunu gösteriyor.
ULUSLARARASI SAĞLIK TÜZÜĞÜ VE KOMİTE TOPLANTILARI
Ghebreyesus, geçen hafta Kongo Demokratik Cumhuriyeti ve Afrika’daki diğer ülkelerde artan Mpox vakalarını değerlendirmek üzere bir Acil Durum Komitesi toplayacaklarını duyurmuştu. DSÖ Acil Durum Komitesi’nin bugün toplandığını ve durumu uluslararası öneme sahip bir halk sağlığı acil durumu olarak tanımladığını belirtti. Bu tavsiyeyi kabul eden Ghebreyesus, DSÖ’nün aldığı kararın Afrika Birliği’nin de kıta çapında acil durum ilan etmesiyle uyumlu olduğunu dile getirdi.
VİRÜSÜN BULAŞMA YOLLARI VE BELİRTİLERİ
Mpox virüsü, genellikle kemirgen hayvanlar (fareler ve sincaplar) veya enfekte olmuş bireylerden bulaşıyor. Virüsün neden olduğu vücut döküntülerine dokunmak, bu döküntülerin bulaştığı giysi, çarşaf, havlu gibi eşyaları kullanmak ve vücut sıvılarıyla temas etmek başlıca bulaş nedenleri arasında yer alıyor. İlk belirtiler, virüsü kaptıktan sonraki 5 ila 21 gün arasında ortaya çıkabiliyor ve genellikle yüksek ateş, baş, sırt ve kas ağrısı, lenf bezlerinde şişlik, yorgunluk, üşüme, titreme ve ciltte su çiçeğine benzer kabarcıklar şeklinde kendini gösteriyor.
TEDAVİ VE ÖNLEMLER
Hastalık için özel bir tedavi yöntemi olmamakla birlikte, antiviral ilaçlarla tedavi edilebiliyor. Vakaların büyük bir kısmı hastalığı hafif geçiriyor ve birkaç hafta içinde sağlığına kavuşuyor. DSÖ, halkın bilinçlenmesinin ve kişisel hijyen önlemlerinin artırılmasının virüsle mücadelede kritik öneme sahip olduğunu vurguluyor. Ellerin sık sık yıkanması, hasta bireylerle temastan kaçınılması ve sağlık otoritelerinin talimatlarına uyulması öneriliyor.
Mpox salgınının daha fazla yayılmasını önlemek ve küresel sağlığı korumak için uluslararası iş birliğinin önemi her geçen gün artıyor. DSÖ, üye ülkelere bu konuda acil eylem planları geliştirmeleri çağrısında bulunarak, uluslararası toplumun virüsle mücadelede birlikte hareket etmesi gerektiğini belirtiyor.
TÜRKİYE’DE RASTLANDI MI ?
Türkiye’de şu ana kadar Mpox virüsüne rastlanmamış olması, ülkenin bu küresel sağlık krizine karşı hazırlıklı olması gerekliliğini değiştirmiyor. Sağlık otoriteleri, bu tür salgınlara karşı tedbirli olmanın önemine dikkat çekiyor.
Binnur Öztürk
