Yaz aylarının gelmesiyle birlikte güneşin zararlı etkileri de artıyor. Uzmanlar, cilt kanserine karşı korunmanın hayati önem taşıdığına dikkat çekiyor. Özellikle güneşin en yoğun olduğu saatlerde dışarıda vakit geçirirken alınacak bazı basit önlemlerle cilt kanseri riskini önemli ölçüde azaltmak mümkün.
Dermatologlar, güneşe çıkarken mutlaka geniş spektrumlu ve en az SPF 30 koruma faktörüne sahip bir güneş kremi kullanılmasını öneriyor. Güneş kreminin, cildinize çıkmadan en az 20 dakika önce sürülmesi ve her iki saatte bir yenilenmesi gerektiğini vurguluyorlar. Ayrıca, deniz veya havuz gibi suyla temas sonrası güneş kremini tekrar uygulamak önemli.
Güneşten korunmak için sadece güneş kremi yeterli değil. Geniş kenarlı şapkalar, uzun kollu hafif giysiler ve UV korumalı güneş gözlükleri de kullanarak güneşin zararlı etkilerinden korunabilirsiniz. Özellikle çocukların ciltleri daha hassas olduğundan, güneşin en yoğun olduğu saatlerde (10.00-16.00) dışarıda olmamalarına özen gösterilmeli.
Her yıl dünya genelinde milyonlarca insanın cilt kanseri tanısı aldığına dikkat çeken sağlık uzmanları, erken teşhisin hayati öneme sahip olduğunu belirtiyor. Cildinizde ani değişiklikler, yeni oluşan veya değişen benler, iyileşmeyen yaralar fark ettiğinizde hemen bir dermatoloğa başvurmanız gerektiğini hatırlatıyorlar.
Ayrıca, düzenli olarak cilt kontrolleri yaptırmak ve kendi kendinize de cildinizi kontrol etmek, cilt kanserinin erken teşhisi için önemlidir. Cilt kanseri tedavi edilebilir bir hastalık olmakla birlikte, erken teşhis edilmediğinde ciddi sonuçlara yol açabilir.
Güneşin keyfini çıkarırken, sağlığınızı da göz ardı etmeyin. Basit önlemlerle cilt kanseri riskini azaltabilir ve sağlıklı bir yaz geçirebilirsiniz.
CİLT KANSERİ NEDİR?
Cilt kanseri, cilt hücrelerinin anormal bir şekilde büyümesi sonucu oluşan bir tür kanserdir. Güneş ışığına maruz kalma, genetik faktörler ve cilt tipi gibi çeşitli etkenler cilt kanserinin gelişiminde rol oynar. Cilt kanseri genellikle deride yeni büyüme veya lezyonlar şeklinde belirtiler gösterir. Erken teşhis edilmesi önemlidir çünkü tedavi seçenekleri hastalığın evresine göre değişebilir. Cilt kanseri genellikle cerrahi müdahale, radyoterapi, kemoterapi veya immünoterapi gibi tedavi yöntemleriyle tedavi edilir. Özellikle melanom gibi agresif tiplerde erken teşhis hayati önem taşır. Cilt kanserinden korunmak için güneşe maruz kalma süresini sınırlamak, güneş koruyucu kullanmak ve düzenli olarak cilt kontrolü yapmak önerilir. Ayrıca, risk altındaki kişilerin düzenli dermatolog muayenesi yaptırmaları da önemlidir.
CİLT KANSERİ NEDEN OLUR?
Diğer cilt kanserlerinde olduğu gibi özellikle açık tenli kişilerde güneşe aşırı maruz kalma, melanom için de çok önemli bir risk faktörüdür. Aile fertlerinde melanom öyküsü bulunan kişiler, özellikle de çok sayıda (75-100 veya daha fazla) beni olanlar yine risk altındadırlar.
Melanom daha çok açık tenli ve kolay çillenen kişilerde görülürse de esmer tenli olmak melanomun gelişmesine karşı tamamen önleyici özellik göstermemektedir. Esmer tenli kişilerde melanom daha çok ayak tabanı ve avuç içinde, tırnak altında veya çok nadiren ağız içinde gelişebilir.
Cilt kanserinin gelişmesinden sorumlu olabilecek risk faktörleri şu şekilde sıralanabilir:
- Açık tenli, kızıl saçlı ya da çilli olmak
- Ailede ve kişide cilt kanseri öyküsü olması
- Uzun süreli UV ışınlarına maruz kalmak, güneş yanığı ya da solaryum etkisi
- Vücutta çok sayıda ben bulunması
- Zayıf bağışıklık sistemine sahip olmak
- Yoğun radyasyona maruz kalmak
- Uzun süre zehirli kimyasallara maruz kalmak
- İyileşmeyen açık yaralar
- Sigara kullanımı
- İlerleyen yaş
- Organ nakli yaptırmış olmak
- Bazı cilt hastalıkları ve bu hastalıkların tedavisinde kullanılan ilaçlar
CİLT KANSERİ HANGİ YAŞLARDA GÖRÜLÜR?
Cilt kanseri belirli yaş gruplarında daha yaygın olarak gözlemlense de, her yaş grubunda ortaya çıkabilir. Özellikle çocukluk ve gençlik dönemlerinde güneşe maruz kalma sonucu oluşan yanıklar, ileriki yaşlarda cilt kanseri riskini artıran faktörler arasındadır.
Cilt kanserinin her yaşta görülebilmesi nedeniyle, yaşam boyu güneşten korunma gibi alışkanlıkların kazanılması ve düzenli olarak cilt muayenesi yapılması önemlidir. Erken teşhis ve tedavi, cilt kanserinin etkilerini azaltmada önemli bir rol oynar.
Tayyibe Duygu Saçar