Dünya Kanser Günü, ilk kez 2005 yılında Uluslararası Kanser Kontrol Örgütü (UICC) tarafından düzenlenmiştir. Aynı yıl ülkemizde de Türk Kanser Araştırma ve Savaş Kurumu Derneği tarafından başlatılmış, Dünyada ve ülkemizde kanser konusundaki en büyük kampanyalardan biri olmuştur.
Dünya Kanser Günü, ilk kez 2005 yılında Uluslararası Kanser Kontrol Örgütü (UICC) tarafından düzenlenmiştir. Aynı yıl ülkemizde de kanserle ilgili büyük bir kampanyada başlatılmıştır.
Kanser, en kısa tanımıyla hücrelerin kontrolsüz şekilde çoğalması demektir. Bu çoğalma sırasında, kanserli hücre normal hücreye kıyasla yapısal ve işlevsel farklılıklar göstermektedir. Bazen hücre normalde yaptığı işlevlerini yapmazken, bazen de normalde olmayan yeni işlevler yapmaya başlayabilir. Ancak bu konuda önemli ilerlemeler kaydedilmektedir. Günümüzde kanser, birçok gelişmiş ülkede ölümcül hastalık bakımından ikinci sırayı almaktadır. Kanser hastaları farklı fiziksel, psikolojik, sosyal ve ekonomik sorunlar yaşamaktadırlar. Kanser korku, umutsuzluk, suçluluk , çaresizlik, terk edilme, sosyal ilişkilerde bozulmalara neden olan ve en önemlisi de ölümü çağrıştıran bir hastalık olması nedeniyle diğer hastalıklara kıyasla daha fazla anksiyete yaratır. Kanser başlıca; tütün kullanımı, fazla kilolu ya da şişman/obez olma, meyve ve sebzeden fakir beslenme, yetersiz fiziksel aktivite ve alkol tüketimi gibi beslenme ile ilgili risk faktöründen kaynaklanmaktadır.
Kadınlarda en sık görülen kanserlerin başında meme kanseri gelir. Bunu akciğer ve bağırsak kanseri izler.
Erkeklerde ise görülme sıklığına göre; prostat, akciğer, kolon kanseri ilk üç sırada yer almaktadır.
Kanser, günümüzün en önemli sağlık sorunlarından birisidir. Tanı ve tedavisindeki yenilikler, olanaklarının artması ve buna bağlı olarak ortalama yaş süresinin uzaması gibi çeşitli nedenlerle, her gün daha çok sayıda kanserli hastaya tanı konabilmektedir.
ÜLKEMIZDE YÜRÜTÜLEN ULUSAL
KANSER TARAMA PROGRAMINDA;
Meme kanseri taraması; 40-69 yaş arasındaki kadınlara yılda bir kez klinik meme muayenesi yapılmakta, 2 yılda bir mamografi çekilmektedir.
Rahim ağzı kanseri taraması; 30- 65 yaş arası kadınlara 5 yılda bir HPV-DNA ve smear testi ile yapılmaktadır.
Kalın bağırsak kanseri taraması; 50-70 yaş arasındaki kadın ve erkeklere 2 yılda bir Gaitada Gizli Kan Testi (GGK) yapılmakta, 10 yıl da bir de kolonoskopi önerilmektedir.
Kanserin erken teşhis edilip daha kolay tedavi edilebilmesi ancak kişilerin taramaya katılması ile mümkündür. Vatandaşlarımızın taramaya katılımını artırmak ve ücretsiz tarama hizmetlerimizden daha fazla kişinin faydalanmasını sağlamak için Kanser Randevu Sistemi uygulanmaya başlanmıştır.
Eminenur BULUT
KORUMA NASIL OLUR?
Kanserden korunmak ve kendinize uygun taramaları yaptırmak için; Toplum Sağlığı Merkezlerine (TSM) bağlı Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezleri (KETEM), Sağlıklı Hayat Merkezleri (SHM) ve Aile Sağlığı Merkezleri (ASM)’ne başvurabilirsiniz”.
Kanser taraması kapsamında (KETEM) 30-60 yaş arası kadınlara meme kanseri ve serviks kanseri erken tanısı için meme muayenesi, HPV ve smear testi yapılıyor. Yine kanser taraması kapsamında 50- 70 yaş arası nüfusa kolon kanseri erken tanısı için gaitada gizli kan (GGK) tetkikleri yapılıyor.
