Karbon ayak izi, birim karbondioksit cinsinden ölçülen, üretilen sera gazı miktarı açısından insan faaliyetlerinin çevreye verdiği zararın ölçüsüdür. Son zamanlarda tüm dünyada tartışılan en büyük sorunlardan biri haline geldi. Sürdürülebilir bir yaşam için karbon salınımını düşürmek ve karbon ayak izimizi küçültmemiz gerekmektedir.
Biz insanların dolaylı veya doğrudan sebep oldukları CO2 emisyonu ve bu emisyonun çevreye verdiği zararlar, karbon ayak izi üzerinden ölçeklendiriliyor. Böylece doğa üzerinde yaratılan tahribatın çok daha net bir şekilde ortaya çıkmasını sağlayan karbon ayak izi, gerçekleştirdiğimiz eylemlerin sonucunda çevreyi ne kadar kirlettiğimizi bize hatırlatıyor. Bu yüzden karbon ayak izimizi ne kadar azaltırsak gezegenimiz için o kadar olumlu adımlar atmış oluyoruz. Karbon ayak izi, birincil ve ikincil olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Birincil ayak izi, evlerde, işyerlerinde ve ulaşım esnasında harcadığımız enerji sonucunda direkt olarak ortaya çıkan karbon salınımına karşılık gelmektedir. İkincil ayak izi ise kullandığımız ürünlerin üretimi, nakliyesi ve benzeri süreçler sırasında ortaya çıkan dolaylı karbon emisyonunu ifade etmektedir.
Karbon ayak izi hesaplama adımı ile siz de direkt ya da dolaylı olarak çevreye verdiğiniz zararı tahmin edebilir, bu sayede günlük hayatınızda yarattığınız karbon ayak izini azaltmak için harekete geçebiliriz. Karbon ayak izimizi azaltmanın en basit ve temel örnekleri şu şekildedir:
Uçak yolculuklarını olabildiğince az tercih edelim.
Elektrik için rüzgar enerjisi gibi yenilenebilir enerji kaynaklarını destekleyelim.
Doğal gaz yerine güneş enerjisi gibi daha sürdürülebilir alternatifleri deneyelim.
Özel araç yerine toplu taşıma kullanmaya çalışalım.
Araç kullanmak zorundaysak da az yakıt tüketen araçlara yönelelim.
Plastik, yoğun çevre kirliliği yarattığı için şişe su kullanımımızı azaltalım.
Gıda alışverişimizi yerel üreticilerden yapmayı tercih edelim.
Et çeşitlerinin üretimi yoğun karbon emisyonu yarattığı için et tüketimimizi azaltalım.
Farklı ülkelerden gelen tekstil ürünleri yerine yerli üreticilerin giysilerini kullanalım.
Fazla ambalajlanmış, plastik paketlerle kaplı ürünler satın almayalım.
Karbon ayak izimizi azaltmak bizim elimizde. Bu dediğim örneklerden başlayarak bizler de karbon ayak izimizi küçültebiliriz. Ayak izimizi küçültmek için buraya yazmadığım daha birçok yollar vardır. Onlara da araştırmalar yaparak ulaşabiliriz. Daha iyi, daha temiz, daha güvenli bir dünya ve gelecek için bizler el ele vermeli, bu konuda duyarlı olmalı ve yapılması gerekenleri yapmalıyız. Yapmalıyız ki gelecek nesillere yeşil ve ferah bir dünya bırakalım. Unutmayalım ki çevre, miras değil gelecek nesillere devredilecek emanettir.
Fatma Tecirli
